Elektrik Tesisatlarının Denetimsizliği Ülke Ekonomisine Zarar Veriyor

İstanbul Elektrik Teknisyenleri Odası (İSTETO) Başkanı Haluk Bozali, elektrik iç tesisat yönetmeliğine uygun olmayan tesisatların saatli bomba gibi ne zaman patlayacağının belli olmadığını belirterek, "Kuralsız ve denetimsiz yapılan tesisatlar, vatandaşımızın can ve mal kaybına neden olmasının yanı sıra ülke ekonomisine de ciddi zararlar vermektedir." ifadesini kullandı.

İSTETO'dan yapılan açıklamaya göre, Oda tarafından "İnşaatlarda Elektrik Tesisatı Denetimi ve Ekonomiye Etkileri" başlıklı bir rapor hazırlandı.

Raporda, yönetmeliklere uygun ve kaliteli elektrik tesisatları için bakanlıklara, belediyelere, denetleme şirketlerine önemli görevler düştüğü vurgulandı. İnşaatların elektrik tesisatı uygulamasını yapacak olan kişilerin yasa gereği, işletmeye kayıtlı yetkili fen adamları olması gerektiği kaydedilen raporda, ilgili kişilerin yasal olarak, "Serbest Tesisatçı Belgesi", "Ustalık Belgesi", "Oda Kayıt Belgesi" ve vergi dairesinden alınan mükellefiyet yazısına sahip olmasının önemi vurgulandı.

Elektrik iç tesisat uygulamalarının belediye onaylı elektrik ruhsat projeleri ve yönetmelik maddelerine göre yapılmasının zorunlu olduğu hatırlatılan raporda, tesisatların kontrolünde 5361 sayılı kanuna göre meslek odası ve 4708 sayılı kanuna göre yapı denetim kuruluşlarındaki elektrik kontrol mühendislerinin görevli olduğu kaydedildi.

İSTETO, "Elektrik Kontrol Mühendisleri"ni sahaya davet etti

Elektrik tesisatlarının temel topraklamasından montaj aşamasına kadar kontrol edilmesinin önemine işaret edilen raporda, elektrik tesisatı yapanlar ile yapılan görüşmelerde yapı denetim firmalarındaki elektrik mühendislerinin sahada kontrol yapmadığının teyit edildiği belirtildi.

Raporda, tüm yapı denetim firmalarındaki elektrik kontrol mühendislerinin sahada aktif olarak görev alması ve mühendislik yetkilerini kullanması sonucunda sorunların en aza ineceği bildirildi.

Açıklamada görüşlerine yer verilen İSTETO Başkanı Haluk Bozali, İstanbul'un deprem tehlikesi yüzünden eski yapıların yenilenmesi ve kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlanması ile on binlerce inşaat işinin devam ettiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

"4708 sayılı yapı denetim kuruluşlarına ilişkin kanun insanların sağlıklı ve kaliteli binalarda oturması amacıyla çıkartılmıştır. İnşaatlarda belgesi bulunan ustalar tarafından yapılması ve denetlenmesi şart koşmuştur. Elektrik tesisatlarının yanlış ve bilinçsizce yapılmasının devlete ve topluma zararlarına dikkat çekmek ve çözüm yolları önermenin meslek odası olarak sorumluluğumuz olduğunun bilincindeyiz. Yapı denetim firmaları ile yaptığımız toplantılarda, yapılan kontrollerde tesisatların proje ve yönetmeliğe uygun yapılmadığı, kayıt dışı çalışanlar tarafından iç tesisat yönetmenliğine aykırı yapıldığı görülmekte olup bu durumun önüne geçmek için çaba sarf etmeliyiz."

"Yangınların yüzde 30'u elektrik kontağından yüzde 12'si elektrikli ev aletlerinden çıkıyor"

Haluk Bozali, 2022'de meydana gelen yangınların yüzde 30'unun elektrik kontağından yüzde 12'sinin elektrikli ev aletlerinden çıktığının altını çizdi.

Bozali, "Maalesef sektörümüzde denetimsizlikten ve görevli kurumların kontrol elemanı yetersizliğinden dolayı kayıt dışı çalışan sayısı oda üyelerimizin on misli kadardır. İstanbul Elektrik Teknisyenleri Meslek odası olarak yaptırım gücümüzün ve denetleme yetkimizin kısıtlı olması gerekli müdahaleleri yapmamıza engeldir. Elektrik iç tesisat yönetmeliğine uygun olmayan tesisatlar saatli bomba gibi olup ne zaman patlayacağı belli değildir. Kuralsız ve denetimsiz yapılan tesisatlar vatandaşımızın can ve mal kaybına neden olmasının yanı sıra ülke ekonomisine de ciddi zararlar vermektedir. Elektrik tesisat işlerinde çalışanların vergiye tabi olmaması vergi kaybına ve sigortalı çalışmadıkları için de prim kaybına sebep olmakla birlikte ekonomiye de katkısı olmamaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

Evlerdeki beyaz eşyaların ve elektrikli ev aletlerinin alt yapı sistemi kurulmamış tesisatlar nedeniyle bozulduğuna dikkati çeken Bozali, şunları kaydetti:

"İstanbul Elektrik Teknisyenleri Odası olarak önerimiz, tüm kurum ve kuruluşların bu tehlikeleri ve yaşanan can kaybıyla sonuçlanan olayları önlemek için hep birlikte hareket etmelidir. Sektörümüzde yaşanan sorunlardan bir tanesi de elektrik tesisat işleri ile projelerin abonelik muayene işlemlerinin ayrılmamasıdır. Günümüzde dijital ortamda yapılan abonelik işlemleri ile tesisatı yapan kişilerin farklı olması da düzeltilmesi gereken en önemli sorunlardan birisidir. İşe başlama ve iş bitimi evraklarında projeyi ve tesisatı yapan kişilerin imzalarının birlikte olmasının kayıt dışı çalışanlarında önüne geçeceği kanaatindeyiz. Elektrik tesisatlarını yapan kişilerin çoğu kayıt dışı, belgesiz ve sigortasız çalışan, STB belgesi olmayan kişilerdir."