Askerin yönetime el koyduğu Nijer’de yeni hükümet Wagner ile anlaştı! Rus paralı askerler ülkeye giriş yaptı

Nijer'de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum, 26 Temmuz'da Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurlarınca alıkonulmuş ve o akşam asker yönetime el koyduğunu duyurdu. Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı General Abdurrahmane (Ömer) Tchiani, 28 Temmuz'da Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP) isimli cuntanın liderliğini üstlenerek geçiş hükümetinin başına geçti.

SINIRLAR KAPATILDI, TÜM KURUMLAR LAĞVEDİLDİ

Grubun devlet televizyonunda yaptığı açıklamada ülkenin anayasasının askıya alındığı, tüm kurumların lağvedildiği, ülke sınırlarının kapatıldığı bildirildi. Televizyonda darbe bildirisini okuyan bir komutan, giderek kötüleşen güvenlik durumu ve ülkenin içinden geçtiği sosyoekonomik kriz nedeniyle darbe yapıldığını bildirildi. Bildiride, 22.00-05.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacağı ve tüm sınırların kapatıldığı kaydedildi. Ordunun da darbeye katılacağı belirtildi.

"ZOR ELDE EDİLEN KAZANIMLAR KORUNACAKTIR"

Nijer'in demokratik şekilde seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum darbeden saatler sonra Twitter'dan yaptığı açıklamada "Zor elde edilen kazanımlar korunacaktır. Demokrasiyi ve özgürlüğü seven tüm Nijerliler de bunu görecek" dedi. Daha sonra yapılan açıklamada ise Bazoum'un gözaltında olduğu belirtildi.

"KAHROLSUN FRANSA, YABANCI ÜSLER DIŞARI"

Darbeden günler sonra darbeye destek verenler sokaklara döküldü. İktidar partisinin binaları yağmalandı, bazı binalar ve çevresindeki arabalar ateşe verildi. Rusya bayrağı taşıyan eylemcilerden bazılarının taşıdığı dövizlerde, "Kahrolsun Fransa" ve "Yabancı üsler dışarı" yazısı görüldü.

Cumhurbaşkanı Bazoum'un devrildiği darbe, Batı ve Orta Afrika'da üç yıldan kısa sürede görülen 7'nci askerî darbe oldu.

Fransa'dan bağımsızlığını 1960'ta alan Nijer'de bugüne kadar 4 darbe ve sayısız darbe girişimi yaşandı. Ülkede en son darbe 2010'da eski Cumhurbaşkanı Mamadou Tandja'ya karşı yapıldı. Muhammed Bazoum, Şubat 2021'de seçildiğinde ülkede ilk kez demokratik yollarla seçilmiş bir cumhurbaşkanı görevini yine demokratik yollarla seçilmiş halefine bırakmıştı.

Bazoum, henüz yemin edemeden 31 Mart 2021'de bir darbe girişimi yaşamış, girişim kısa sürede bastırılmıştı. Bir ziyaret için Türkiye'de bulunan Bazoum, Mart 2022'de de bir darbe girişimi atlatmış ve hemen ülkesine dönmüştü.

Görevine 2015 yılında getiren General Tiani, 2021 yılına kadar ülkeyi yöneten eski Devlet Başkanı Mahamadou Issoufou'nun yakın müttefiki olarak biliniyor. Tiani, Mart 2021'de düzenlenen seçimlerin ardından askerî darbe girişiminin bastırılmasına liderlik etmişti.

Bununla birlikte: Fransa, Almanya, İtalya ve ABD, Nijer'de askerî eğitim ve ayaklanmalarla mücadele görevleri için bulunuyor.

Ülkedeki kaos ortamı, bölgede güvenlik kaygıları nedeniyle endişeye yol açtı. Nijer, bölgede El Kaide ve IŞİD gibi gruplarla mücadele eden Batı ülkelerinin en önemli müttefiklerindendi.

El Kaide ve IŞİD'le bağlantılı militanlar Batı Afrika'nın Sahil bölgesinde yıllardır yayılıyor. Nijer; Mali ve Burkina Faso'ya göre İslamcı militanların eylemlerini daha iyi bastırdı. Ancak darbe destekçileri iktidarı yolsuzlukla ve güvenlik sorunları hakkında adım atmamakla suçluyor. Uzun süredir devam eden militanların faaliyetlerinin bitirilememesi ülkede tepkilere neden oluyor.

Öte yandan: Nijer aynı zamanda dünyanın en büyük yedinci uranyum üreticisi.

Darbenin ardından açıklamalar

Afrika ülkeleri, Batılı ülkeler ve uluslararası örgütler Bazoum'un serbest bırakılması ve demokrasinin yeniden sağlanması çağrısında bulundu.

Dışişleri Bakanlığı, konuya ilişkin açıklamasında yaşananların "derin endişeyle takip edildiğini" söyledi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da Cumhurbaşkanı Bazoum'a "tereddütsüz destek verdiklerini" söyledi.

Birleşmiş Milletler ülkeye yardım göndermeye devam edeceğini bildirdi. Avrupa Birliği (AB) ise Nijer'e mali desteğini ve ülkeyle olan güvenlik işbirliğini askıya aldı.

Fransa da "Nijer halkı tarafından demokratik olarak seçilen Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum, Nijer Cumhuriyeti'nin tek Başkanıdır. Fransa, General Tchiani liderliğindeki askeri darbeden ortaya çıkan yetkilileri tanımıyor" açıklamasında bulundu ve ülkeye yönelik tüm mali yardımları askıya aldıklarını belirtti.

Siyasi gözlemciler, hâlâ büyük siyasi etkiye sahip olan Issoufou'nun darbe girişimiyle ilgisi olabileceğini belirtiyor.