Ahmet Çetin

Ahmet Çetin

31 Ocak 2023 Salı

    İNCİR

    İNCİR
    0

    BEĞENDİM

    ABONE OL

    İncir üretimi Anadolu’da çok eski dönemlere dayanan kültür meyveleri içinde en eski gelişme tarihine sahip meyvelerden biridir. İncirin anavatanı Türkiye olup, buradan Suriye, Filistin ve sonrasında Ortadoğu üzerinden Çin ve Hindistan’a yayılım göstermiştir. Taze ve kuru formda tüketilebilen incir içerisinde fosfor, kalsiyum, demir, magnezyum, B1 ve B2 vitaminleri bulundurması nedeni ile besin değeri açısından oldukça zengin bir meyvedir.
    Dünya incir üretim miktarı yıllara göre değişmekle birlikte, üretiminde fazla dalgalanma yaşanmamakta olup, üretimde her yıl birbirine yakın değerler elde edilmektedir.
    Dünya Yaş İncir Üretim Miktarı
    FAO( Food and Agriculture Organization ) verilerinin son altı yıllık ortalama değerlerine göre dünya incir üretiminin % 23,6’sını gerçekleştiren Türkiye, 310 bin ton ile ilk sırada yer almaktadır. %17,1’ini gerçekleştiren Mısır 225 bin ton ile ikinci sırada ve 153 bin ton ile üretimin %11,7’sini gerçekleştiren Fas üçüncü sırada yer almaktadır.
    Dünyada 2020 yılında toplam 171 bin tonluk incir ihracatı yapılmış olup, bunun 89 bin tonu Türkiye tarafından gerçekleştirilmiştir. Dünya ticaretinde üretimdeki yüksek paylarına rağmen Mısır ve Fas’ın yer almadığı görülmektedir. Mısır ve Fas’ın dünya ticaretindeki düşük seviyesi, üretilen incirin tamamına yakınının iç piyasada tüketilmesine bağlanmaktadır. İncir ihracatında Türkiye’yi %10,8 ile Afganistan, %6,4 ile Suudi Arabistan izlemektedir. Dünya toplam incir ithalatında Almanya ve Fransa 20 bin tonluk ithalatla ilk sırada yer alırken, 18 bin ton ile Hindistan ikinci sırada, 15 bin ton ile ABD üçüncü sırada yer almaktadır
    Yıllara göre değişmekle birlikte ortalama 115 bin ton civarında olan dünya kuru incir üretiminin yarısından fazlasını ülkemiz tarafından gerçekleştirilmektedir. Son 7 yıllık veriler incelendiğinde; 2017/2018 yılında 124.000 ton olan dünya kuru incir üretimi içerisinde % 65’lik payla birinci sırada yer alan ülkemizden sonra, % 12’lik payla İran ikinci, % 10’luk payla da İspanya üçüncü sırada yer almaktadır.

    Dünya Kuru İncir Üretim Miktarları
    Dünya kuru incir üretiminin % 15-20’si üretici ülkeler tarafından tüketilmekte olup, üretici ülkelerin iç tüketiminden arta kalan kısım ise ihracata konu olmaktadır. Yukarıda değindiğimiz üzere,dünya piyasalarında ihraç olunan kuru incirin %60’dan fazlası ülkemiz tarafından karşılanmaktadır. Dünya kuru incir üretiminde olduğu gibi, ihracatında da birinci sırada yer alan ülkemiz, bu konumu nedeni ile dünya fiyatlarını da önemli ölçüde etkilemektedir.

    TÜKETİM ALANLARI
    Kuru incirin çok çeşitli tüketim alanları mevcuttur. Kuru incir, uluslararası pazarlarda, çerezlik olarak tüketildiği gibi pasta imalatında, çeşitli yemeklerin yapımında, dilimlenmiş olarak ekmek imalatında, şekerli mamüller imalatında ve meyve karışımlarında kullanılmaktadır. Kalitesi düşük olanlardan pekmez, hurda incirlerden de etil alkol üretilmektedir. Etil alkolün üretimi esnasında ortaya çıkan incir çekirdekleri de boya, kozmetik ve ilaç sanayinde değerlendirilmektedir.

    TÜRKİYE

    Dünya’da gerek miktar gerekse kalite bakımından az sayıda önemli sayılabilecek incir üreticisi ülke vardır. Türkiye, dünyanın en büyük ve en kaliteli incir üreticisi olup, dünya taze incir üretiminin %23,6’sını, dünya kuru incir üretiminin %54,3’ünü gerçekleştirmektedir. İncir, yaklaşık olarak 30.000 çiftçi ailesinin yetiştiriciliği yaparak geçimini sağladığı ve sektörde 250.000 kişiye istihdam imkanı yaratan bir ürünümüzdür. Ülkemizde yoğun olarak Ege Bölgesinde yetiştiriciliği yapılmaktadır.

    Türkiye’de 2020 üretim döneminde 537 bin dekar alanda incir üretimi gerçekleşmiştir. İncir üretim alanında %69,4’lük paya sahip olan Aydın 373 bin da alan ile birinci sırada yer almaktadır. Yıllar itibarıyla ağaç sayıları incelendiğinde, son beş yılda meyve veren ağaç sayısı %7,0 artarak 2020 yılında 6,7 milyona, meyve vermeyen ağaç sayısı ise %19,6 artarak yaklaşık 1,2 milyona ulaşmıştır.
    2020 üretim döneminde Türkiye’de 320 bin ton incir üretimi gerçekleşmiştir. İncir üretiminde en önemli paya sahip olan Aydın 183 bin ton ile Türkiye üretiminin %57,3’ünü karşılamaktadır. Aydın’ı 19,5 bin tonluk üretim ile İzmir, 9,2 bin ton üretim ile Bursa takip etmektedir. İklim ve ekolojik koşulları nedeni ile Aydın ve İzmir’de üretilen incirin büyük bir kısmı kurutulurken, diğer illerin üretimi taze olarak değerlendirilmektedir. Ülkemizde üretilen çeşitler arasında en yaygın olan ve dünyaca tanınan, ekonomik değeri yüksek ve birinci sınıf standart çeşit Sarıloptur. Ülkemiz incir üretiminin %90’ından fazlasını Sarılop çeşidi incirler oluşturmaktadır.

    İHRACAT
    ‘’Ege İhracatçı Birliklerinden yapılan açıklamaya göre, 6 Ekim 2021 – 7 Ekim 2022’yi kapsayan ihraç sezonu 70 bin 647 ton ihracatla geride bırakıldı.
    Açıklamada görüşlerine yer verilen Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, Türkiye’nin dünya kuru incir ihracatının yüzde 60’ını tek başına gerçekleştirdiğini belirtti.Türk incirini 102 ülke insanına ulaştırdıklarını kaydeden Işık, 258 milyon dolarlık ihracatta Avrupa’nın yüzde 51 payı olduğunu aktardı.Işık, Amerika kıtasına yüzde 2,3 artışla 53 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildiğini kaydederek, “Asya, Okyanusya ve Uzak Doğu ülkelerine yüzde 5,6 ivmeyle 30 milyon dolar, Orta Doğu ülkelerine yüzde 19 artışla 17 milyon dolar, Türk Cumhuriyetleri ve Slav ülkelerine 9,8 milyon dolarlık ihracat yaptık”sözlerini kullandı.’’
    Biliyoruz ki incir üretimi ve ihracatı konusunda ileri seviyedeyiz.Lakin alarm veren kısımlarda yok değil.Öncelikle hasat aşamasında dikkat etmemiz gereken hususlar var.İncir ağaçlarının usulüne uygun budanması, hasadın temiz ve hijyenik koşullarda yapılması, olgunlaşınca yere düşen incirlerin zamanında ve sık sık toplanması büyük önem arz etmektedir. Bunun yanında kurutma tezgâhlarının tahta ve temiz olması, kurutmanın tam olarak sağlanması küf oluşumu aflatoksinin(en önemli sorunumuz) bulaşmasını önlemek bakımından son derece önemlidir. İhracatta satılan incirin geri dönmesinin en büyük nedenini aflatoksindir. Bu konuda aflatoksin önleyici teknoloji ve tekniklerin çok iyi kullanılması, çiftçi ile incir işleme hatlarında çalışanların eğitimi de oldukça önemlidir.
    Bitirirken

    Bakıldığında 258 milyon dolarlık bir ihracatımız var,sevinsek mi üzülsek mi bilemedim. Alternatifi olmayan Aydın sarılop incir çeşidine sahip olduğumuzu düşündüğümde,rakamın son derece yetersiz olduğunu söylemek istiyorum.
    Ülkemizde üretilen incirin % 30’u taze olarak iç pazarda, % 70’i kuru incir olarak dış ve iç pazarda tüketilmektedir.. Kişi başına yıllık tüketim tahminen 200-250 gram civarındadır.Türkiye’nin yıllık kuru incir tüketim miktarı ise ortalama 6-8 bin ton olarak tahmin edilmektedir.Ülkemizde kişi başına düşen taze incir tüketimi ise 400- 600 gram civarındadır.Besin değeri ve sağlık açısından son derece önemli olan bu ürünün iç tüketiminin bu derece düşük olması bana göre bir handikaptır.Piyasaların dengelenmesi için mutlaka iç tüketimi artırmak önem arz ediyor.
    İhracat konusunda ise daha katma değerli yani işlenmiş ürün ihracatına ağırlık vermeliyiz.
    Bu sayede elimizde bulunan bu benzersiz nimeti hak ettiği değere ulaştırabiliriz.