1

BEĞENDİM

ABONE OL

News

1

Tarımın öğrenildiği topraklarda yaşayıp da,kendi kendimize yetecek kadar bile üretim yapamamak!

Buğday alanında en büyük ihracatçı olan Rusya ile en büyük ithalatçılardan birisi olan Türkiye kıyaslamasını aşağıda yer alan tabloda görebilirsiniz.

Rusya,şu an buğday konusunda Dünya da söz sahibi.Her yıl yaklaşık 50 milyon ton buğday ihraç ediyor. Rusya’nın tarım alanında bu başarısını çok fazla kişi detaylı yazdı,o yüzden bu konuya girmeden biz ne yapıyoruzu yazmak istiyorum.

TÜRKİYE’DE BUĞDAY ÇİFTÇİSİ OLMAK

Düşünün ki 4 mevsimi net yaşayan Türkiye,tahıl konusunda dışa bağımlı. Bu yıl 20 milyon ton civarı buğday rekoltesi bekleniyor.Lakin bu çok zor,zira çiftçi ne gübre atabildi ne de sulama yapabildi.Hatta buğdayı söküp yerine ayçiçek ekene bile rastladım.Tonu 15-20 bin bandına dayanan gübre fiyatları,elektriğe gelen üst üste zamlar(ayrıca tarımsal sulamada %18 kdv alınıyor ),son olarak motorin fiyatları çiftçiyi mahsulüne bakamaz hale getirdi. Sektörü yakından takip eden birisi olarak net söylüyorum ki,ilgili kurum ve kuruluşlardan çiftçinin maliyet yükünü hafifletecek bir önlem göremedim.

Üreticiyi en çok zorlayan 3 maliyet kaleminde 1 yıllık  değişime bakalım :

2021

Mazot                              Gübre                        Tarımsal sulama ( kooperatifler )

5 tl/lt                                3500 tl/ton                               100-110 tl /sa

2022

Mazot                               Gübre                        Tarımsal sulama ( kooperatifler )

26 tl/lt                             15 bin lira/ton                             235 tl/sa

Herhangi bir destekten söz edecek isek,bu en önemli 3 maliyet kaleminde bir sübvansiyon görmemiz gerekir.

Bugün için ekmek fiyatını bazı illerde 5 lira,bazı illerde ise 3,5 lira olarak görüyoruz,ilerleyen gün ve aylarda bu fiyat 7 liranın üstüne çıkacaktır.Zira,Devlet şu an ekmek fırınlarına uygun fiyattan buğday veriyor ve buğday fiyatında yaşanan yükselişlerin ekmek fiyatına direk yansımasının önüne geçti.Lakin bu durum asla sürdürülebilir değil,bir zaman sonra ekmek fiyatlarında yaşanması muhtemel artışların önüne geçemeyecekler.

Diğer taraftan, artık çiftçi maliyet-son ürün fiyat denkleminde hatırı sayılır kar görmez ise,sonraki yıllarda buğday ekim alanlarının azalacağını tahmin etmek zor değil. Zira artık eskisi gibi boş bulduğumuz yeri ekelim gibi bir düzen mümkün değil.Tarla kiraları kabul edilebilir sınırların dışına çıktı,toprak hazırlığı-ekim-sulama-zararlı otlarla mücadele gibi maliyet kalemleri artık ucuz değil,hatta çok pahalı.Çok net şunu söyleyebiliriz; artık türk çiftçisi zarar ettiği ürünü ekmiyor.Eskiden bu sene kar etmedik ama seneye fiyatı yükselir yine ekelim diyordu ama artık böyle bir toleransları yok,para kazanmıyorsa ekmiyor ve ekmeyecek de… Bu kaçışı şeker pancarında bariz bir şekilde görüyoruz,çiftçi hızla şeker pancarı ekiminden uzaklaşıyor ve uzaklaşmaya devam edecek. İlerleyen günlerde şeker pancarı krizini de yaşayıp,çokça haber okuyacağız.

YETERLİLİK ORANIMIZ NE  ? BUĞDAY ALIM FİYATINI NASIL BELİRLİYORUZ ?

Buğday üretiminde yeterlilik oranımız %89,5.Bu veriden anlıyoruz ki, kendi üretimi kendi ihtiyaçlarını karşılayabilen bir ülke konumundayız.Ancak, genel olarak iç piyasada Türkiye buğday fiyatını belirleyen yaptığımız ithalat maliyeti oluyor.Zira geçen yıl TMO’nun açıkladığı buğday fiyatı 2250 tl /ton idi.Sonraki aylarda TMO arka arkaya buğday ithal etmeye başladı ve ithal buğday fiyatları 2250 tl’nin çok üzerine çıktı.Mesela en son 29 Nisan 2022 tarihinde TMO 210 bin ton ve 270 bin ton olmak üzere toplamda 480 bin ton ekmeklik buğday ithalatı ihalesi açtı ve bu iki ihaleyi de iptal etti,yani almaktan vazgeçti.Zira, gelen fiyatların 420-424 usd/ton aralığında değiştiği söylendi

Hemen bu durumu rakamlarla daha  anlaşılır kılalım :

29 Nisan 2022  USD/TL kuru :14.8064

İthal buğday fiyatı : 420 usd/ton

TL karşılığı : 6,218 tl/kg

Bu yıl TMO  ekmeklik buğday fiyatını  6,150 tl/kg olarak belirledi.Eğer çiftçi ürününü TMO’ya  satar ise,bu açıklamış oldukları fiyatın üzerine 1tl/kg  prim desteği sağlayacaklarını duyurdular.Yani çiftçi buğdayını TMO’ya satar ise,buğday fiyatı 7150 tl/kg oldu.Çiftçinin ürününü özel sektöre satması halinde bu 1 tl/kg prim desteğinden faydalanamayacak. Yukarıda yaptığımız hesap ile de çok net anlaşılıyor ki bizim buğdayımızın fiyatını belirleyen ithal buğday fiyatı.Halbuki içeride buğday,arpa,mısır,ayçiçek v.s. alım fiyatlarını belirlerken asıl üstünde durmamız gereken parametre bir önceki yıla kıyasla üretim maliyetlerinde yaşanan değişim olmalı diye düşünüyorum.Zira İngiltere,Rusya,Kanada v.b. ülkelerin tarımsal girdi maliyetleri ile ülkemiz çiftçisinin girdi maliyetleri aynı mı ?

SON DURUM

TMO,ne kadar buğday aldığını artık açıklamıyor.Bunun sebebini bilmiyoruz.Lakin beni düşünceye sürükleyen konu, 20 milyon ton buğdayımızın olduğu ve bu miktarın bize çok rahat yeteceğini yönünde yapılan söylemler.Düşünün TMO’nun bile veri açıklamadığı bir ortamda,ne kadar buğday hasat edildiğini biliyorlar! TMO’nun stok açıklamama kararı ve 20 milyon ton buğday olduğu konusunda yapılan söylemler piyasaya güven vermek için olabilir,ama işe yaramaz.Çünkü rekoltemizi sadece biz bilmiyoruz,tüm Dünya takip ediyor.Mesela rekoltemizi her yıl bizden daha iyi tahmin eden USDA(United States Department of Agriculture.),bu yıl ülkemiz buğday rekoltesinin 17 milyon ton olacağını açıkladı. Kimse kimseyi kandırmasın,bu politikasızlık devam eder ise,ekmek yapmak için bile ithalat yapar duruma gelebiliriz..Buğday özelinde Dünya ithalat-ihracat dengelerini içeren tabloyu incelemenize sunuyorum.Derin anlamlar içeriyor.

Eğer bir kişi,bir grup,bir kurum/kuruluş çiftçiye ve tabii ki tarıma faydalı olmak istiyorsa, ilk yapacağı şeyin üreticinin maliyet yükünü hafifletmek olduğunu bilmesi gerekiyor.

Tek yapmamız gereken, tarladan gelen sese kulak vermek…